گواهی عدم سوء پیشینه یا عدم سوء سابقه گواهی است که از سوی دفاتر خدمات الکترونیک قضایی یا پلیس + 10 صادر می گردد در این گواهی سابقه و پیشینه کیفری افراد درج می گردد .
منظور از سابقه کیفری سابقه ای است که مربوط به جرم است یعنی اگر فردی عملی انجام دهد که در قانون جرم شناخته شده است و برای آن مجازات یا کیفر تعیین گردد و حکم محکومیت وی صادر شده باشد و این جرم از جرایمی باشد که موجب درج در سو پیشینه و محرومیت از حقوق اجتماعی است به عنوان سابقه کیفری در گواهی عدم سوء پیشینه نوشته می گردد به عبارت دیگر فقط دعاوی کیفری که در آن فرد مرتکب جرمی شده است در قانون مجازات اسلامی نام برده شده است موجب درج در گواهی عدم سوء پیشینه می شود و ارتکاب همه جرم ها در گواهی عدم سوء پیشینه درج نمی گردد و فقط جرایمی که در قانون بیان شده است در پیشینه فرد درج می شود .
گواهی عدم سوء پیشینه یا سوء سابقه در واقع بیانگر این است که فرد در گذشته و در سوابق خود مرتکب جرمی شده است یا خیر که علی الاصول این گواهی را کارفرماها و مخصوصا ارگان ها و دستگاه های دولتی در زمان استخدام از متقاضیان درخواست می کنند . به هر روی اگر از فردی گواهی عدم سوء پیشینه درخواست شود فرد متقاضی این گواهی باید با مراجعه به دفاتر الکترونیک خدمات انتظامی و با در دست داشتن مدارک لازم تقاضای صدور این گواهی را از دفاتر مذبور داشته باشند . به همین دلیل در این مقاله به بررسی نحوه گرفتن گواهی سوء پیشینه و مراحل گرفتن گواهی عدم سوء پیشینه یا سوء سابقه می پردازیم .
برای مطالعه مقاله قانون فسخ نکاح چیست؟ کلیک کنید.
سوء پیشینه شامل چه جرایمی است؟
قبل از اینکه بخواهیم بدانیم سوء پیشینه شامل چه جرایمی است، باید در رابطه با کلمه سوء پیشینه بیشتر بدانیم. سوء پیشینه به معنای داشتن محکومیت کیفری موثر است؛ یعنی اگر فردی به مدت چند روز در بازداشتگاه بماند، ولی کارش به زندان و محکومیت نرسد، دارای سوء پیشینه نیست! پس می توان گفت تنها تعداد محدودی از جرایم که جزء جرایم خاص هستند، شامل سوء پیشینه می شوند.
به طور مثال جرم هایی که فرد در آن مرتکب قتل شده است، جزء سوء پیشینه موثر و کیفری محسوب می شود. بنابراین، می توان گفت که جرم های زیر جزء سوء پیشینه محسوب می شود و در گواهی عدم سوء پیشینه ذکر خواهد شد:
- جرایمی که مجازات آن ها قصاص است؛ مانند قتل، حمل مواد مخدر و …
- جرایمی که مجازات آن ها حبس ابد است؛ مانند مرتکب شدن به سرقت حدی برای بار سوم
- جرایمی که مجازات آن ها قطع عضو افراد است؛ مانند مرتکب شدن به سرقت حدی برای بار اول و دوم
- جرایمی که مجازات آن ها قصاص عضو است؛ مانند مرتکب شدن به جرمی که موجب قطع عضو فرد دیگری شده است.
- جرایمی که مربوط به نفی بلد هستند؛ مانند محاربه
- جرایمی که مجازات آن ها حبس است (حبس های تا درجه پنج)؛ مانند آدم ربایی
- جرایمی که مجازات آن ها شلاق حدی است؛ مانند زنا، شراب خوردن و …
سوء پیشینه موثر یعنی چه؟
سوء پیشینه موثر و غیر موثر جزء عبارت هایی است که به گوش همه ما خورده است؛ اما شاید ندانیم که سوء پیشینه موثر و غیر موثر چیست؟ تفاوت بین سوء پیشینه موثر و غیر موثر در چیست؟
به سوء پیشینه هایی که موجب محکومیت کیفری می شوند، سوء پیشینه های موثر گفته می شود. جرایم درجه ۱ تا ۵ کیفری جزء جرایمی هستند که به عنوان سوء پیشینه موثر در کارنامه عدم سوء پیشینه افراد درج می شود. این جرایم بین ۲ تا ۷ سال حبس را در پی دارند؛ اما شاید این سوال پیش بیاید که افرادی که دارای سوء پیشینه موثر هستند چه امکاناتی را از دست می دهند؟
تفاوت بین سوء پیشینه موثر و غیر موثر در همین جا است. سوء پیشینه های موثر کیفری علاوه بر مجازات اصلی، مجازات فرعی دیگری که مربوط به ممنوعیت استفاده از بعضی از حقوق اجتماعی است، را دارا است. افرادی که دارای سوء پیشینه موثر هستند، نمی توانند مانند دیگر مردم در شرکت ها، اداره ها استخدام شوند و یا حتی یک شرکت را تاسیس کنند. البته در بعضی از مواقع سوء پیشینه موثر دائم است؛ یعنی این افراد تا آخر عمر دارای سوء پیشینه کیفری هستند. در صورتی که بعضی از جرایم تنها تا مدتی برای افراد سوء پیشینه ایجاد می کند.
” سوء پیشینه موثر و غیر موثر با یکدیگر بسیار متفاوت هستند، سوء پیشینه موثر باعث محدودیت هایی می شود؛ اما سوء پیشینه غیر موثر محدودیتی را در جامعه برای افراد ایجاد نمی کند.
سوء پیشینه غیر موثر چیست؟
شاید با خواندن مطالب قبلی در رابطه با سوء پیشینه موثر و غیر موثر مطالبی را یاد گرفته باشید؛ اما برای تکمیل اطلاعات، می خواهیم بدانیم که تفاوت کلی سوء پیشینه موثر و غیر موثر چیست؟
تعریف سوء پیشینه غیر موثر بسیار ساده است. به سوء پیشینه هایی که در گواهی عدم سوء پیشینه ذکر نمی شوند، سوء پیشینه های غیر موثر گفته می شود. جرم هایی زیادی در دسته بندی سوء پیشینه غیر موثر قرار می گیرند؛ اما به طور کلی می توان گفت که جرایمی که کمتر از ۲ سال حبس داشته اند جزء جرایم غیر موثر هستند.
به طور مثال اگر شما به دلیل ارتکاب به یک جرمی، تنها چند روز در بازداشتگاه بودید و پس از برگزاری چند جلسه دادسرا به خانه رفته اید، یا به عبارتی محکومیت خاصی را نگذرانده اید، دارای سوء پیشینه موثر نیستید و هیچ جای نگرانی برای شما وجود ندارد.
کدام جرایم سوء پیشینه کیفری ندارند؟
همانطور که گفته شد، جرایمی که منجر به محکومیت کیفری نشده است، دارای سوء پیشینه کیفری نیست. برای آشنایی بیشتر، می توان نمونه های زیر را برای جرم هایی که سوء پیشینه کیفری ندارد بیان کرد.
- بیشتر جرایم غیر عمد که کمتر از ۲ سال محکومیت دارد.
- اتهام به سرقت یا اعتیاد، تا زمانی که اتهام تبدیل به محکومیت کیفری نداشته باشد، هیچ سوء پیشینه کیفری را به همراه ندارد.
- تمامی جرم هایی که هنوز به اثبات نرسیده است، جزء سوء پیشینه کیفری محسوب نمی شود.
- جرایم مربوط به رانندگی، اصلا جزء سوء پیشینه موثر و غیر موثر محسوب نمی شود و تنها به عنوان یک اشتباه تلقی می شود.
برای مطالعه مقاله همه چیز درباره شروط ضمن عقد! کلیک کنید.
نحوه گرفتن گواهی عدم سوء پیشینه
نحوه گرفتن گواهی عدم سوء پیشینه به چه صورتی می باشد برای پاسخ به این سوال که نحوه گرفتن گواهی عدم سوء سابقه به چه صورت است باید گفته شود که فردی که متقاضی دریافت گواهی عدم سوء پیشینه خود می باشد به همراه مدارک ذیل به دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی یا پلیس + 10 مراجعه کرده و درخواست خود را ثبت می نماید . نکته قابل توجه این است که گواهی سوء پیشینه به صورت اینترنتی صادر نمی گردد . مدارک لازم جهت دریافت صدور گواهی عدم سوء سابقه در این دفاتر عبارتند از :
مورد اول برای ارائه اصل شناسنامه و اصل کارت ملی فرد متقاضی است و مورد دوم فرد متقاضی باید عکس بيومتريک با مشخصات معین را به همراه داشته باشد در غیر این صورت در برخی دفاتر این عکس از اشخاص گرفته می شود ومورد سوم فرد متقاضی باید معرفي نامه از محل كار را به همراه داشته باشد و يا فرم درخواست را تکمیل نماید . ( علی الاصول در زمان استخدام از افراد درخواست می شود که این گواهی را ارائه نمایند . )
مورد چهارم ، همراه داشتن كد پستي 10 رقمي به همراه آدرس كامل پستي است که برای تکمیل مدارک نیز مورد نیاز است .
مورد پنجم برای دریافت این گواهی پرداخت هزينه هاي زیر از طریق دستگاه کارتخوان مستقر در دفاتر خدمات الکترونیک انتظامی صورت می گیرد هزینه های لازم برای صدور گواهی عدم سوء پیشینه باید بر طبق تعرفه از سوی مراجعین پرداخت شود و مرد ششم بعد از تکمیل فرم صدور گواهی عدم سوء پیشینه و ارائه مدارک بیان شده در فوق و همچنین پرداخت هزینه های مربوط به صدور گواهی عدم سوء پیشینه افراد متقاضی باید مدتی را برای دریافت این گواهی منتظر بمانند تا از طریق پست برایشان ارسال گردد و امکان گرفتن گواهی در همان روز وجود ندارد .
نکته قابل توجه این است که بر طبق قانون درج این جرایم در پیشینه افراد مدت دار است یعنی بعد از مدتی از از سابقه فرد پاک خواهد شد که مدت زمانی که برای پاک شدن این جرم لازم است را قانونگذار در قانون تعیین کرده است .
راهنمای دریافت عدم سوء پیشینه
قوه قضاییه در سال ۱۳۹۵ سامانه ای برای ابلاغ الکترونیک اوراق قضایی به نام سامانه ثنا ایجاد نمود تا موجب سهولت متقاضیان گردد که در ذیل مراحل دریافت آن را به ترتیب با تصویر بیان شده است . به همین دلیل در این مقاله به بررسی دریافت جواب گواهی عدم سوء پیشینه و نحوه دریافت جواب گواهی عدم سوء پیشینه می پردازیم .
ورود به سامانه خدمات الکترونیک قضایی
جهت دریافت کد سامانه ثنا می بایست با در درست داشتن کارت ملی و شناسنامه جهت احراز هویت به یکی از دفاتر امور قضایی در سطح شهر مراجعه کنید
دریافت گواهی عدم سوء پیشینه اینترنتی
دریافت گواهی عدم سوء پیشینه به صورت اینترنتی و از طریق مراجعه به سامانه خدمات الکترونیک قضایی امکان پذیر است . در واقع با دریافت گواهی عدم سوء پیشینه اینترنتی می توان از اتلاف وقت ، انرژی و هزینه جلوگیری کرد . برای دریافت گواهی سوء پیشینه اینترنتی باید اقدامات ذیل را به ترتیب انجام داد :
۱- عبارت سامانه خدمات الکترونیک قضایی و یا سامانه ثنا را در مرور گر اینترنتی خود جستجو کرده و دقیقا وارد همین صفحه شوید .
۲- بعد از آنکه وارد صفحه اصلی سامانه شدید از منوی سمت راست صفحه و در قسمت سرتیتر اطلاع رسانی ، گزینه ثبت درخواست گواهی عدم سوء پیشینه را انتخاب کنید .
۳- در این قسمت باید کد ملی و رمز شخصی خود را وارد کرده و سپس گزینه مرحله بعد را فعال کنید .
۴- در این زمان برای تلفن همراه شما یک رمز موقت ارسال می شود که بعد از درج آن در قسمت مشخص شده باید گزینه ورود را انتخاب کنید .
۵- حالا وارد صفحه کاربری شخصی خودتان شده اید و می توانید نام و نام خانوادگی خود را در قسمت چپ صفحه ملاحظه کنید . برای دریافت گواهی عدم سوء پیشینه اینترنتی باید گزینه درخواست جدید را فعال کنید .
۶- در آخرین مرحله یک سوال از شما پرسیده می شود آیا با درخواست گواهی سوء پیشینه جدید موافق هستید ؟ در صورت اطمینان گزینه بله را انتخاب کنید .
روش اول دریافت جواب گواهی عدم سوء پیشینه
همواره برای استفاده از سایت ثنا باید در این سایت ثبت نام شود . که هم از طریق مراجعه به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی و هم از طریق ثبت نام اینترنتی در سامانه ثنا انجام می گردد . بعد از ثبت نام برای دریافت جواب گواهی به دو روش امکانپذیر است که در ادامه به طور کامل توضیحات آن ها را بیان می کنیم :
۱- روش اول دریافت جواب گواهی عدم سوء پیشینه بدین صورت است که ابتدا از طریق سایت ( سامانه خدمات الکترونیک قضایی ) وارد شده و در سرتیتر خدمات ویژه ، مورد سامانه ابلاغ الکترونیک قضایی را انتخاب می کنیم :
۲- در صفحه جدید یکی از لینک ها را انتخاب می کنیم در قسمت پایین کد ملی شخص و رمز ده رقمی ثنا را وارد تا در صفحه بعد رمز موقت شش رقمی به ما داده شود .
۳- در صفحه ابلاغیه ها کادر ابلاغیه های جدید را باز می کنیم :
۴- دریافت نسخه چاپی را انتخاب کرده تا متن ابلاغیه بصورت کامل باز و اماده چاپ شود برگه ابلاغیه که از پایگاه خدمات قضایی صادر شده بازمی شود در محتویات متن کد رهگیری ۱۶ رقمی و تاریخ تنظیم ابلاغیه درج شده :
روش دوم دریافت جواب گواهی عدم سوء پیشینه
اگر در موارد نادر برگه گواهی عدم سوء پیشینه کیفری با دریافت نسخه چاپی روی صفحه مشاهده نشد ، می توان با روش دوم دریافت جواب گواهی عدم سوء پیشینه اقدام نمود . بدین صورت است که در صفحه نخست که درگاه خدمات الکترونیک قضایی در بالای صفحه است وارد شده به شکل زیر :
در سر تیتر مورد استعلام مدارک قضایی را انتخاب می کنیم در صفحه جدید کادر اول نوع مدرک یعنی گواهی عدم سو پیشینه را انتخاب کرده سپس کادر دوم کد رهگیری ۱۶ رقمی در برگه ابلاغیه پایگاه خدمات قضایی را وارد می کنیم .
همچنین در کادر سوم تاریخ ایجاد مدرک یعنی همان تاریخ تنظیم ابلاغیه از پایگاه خدمات قضایی را وارد می نماییم .
و به صورت زیر در کادر چهارم کد تصویری را وارد می کنیم .
ارسال را انتخاب تا گواهی عدم سوء پیشینه قابل مشاهده شود و قابل دانلود می باشد .
در راستای تاکید بر الکترونیکی شدن ارسال اوراق قضایی و اجرایی ساختن ماده ۱۷۵ قانون آیین دادرسی کیفری ، سامانه ثنا به نشانی ( eblagh adliran ir ) طراحی شد . بنابراین ابلاغ حضوری اوراق قضایی برچیده شده و تمام ابلاغ ها و اطلاعات مربوط به پرونده ها از طریق سایت سامانه خدمات الکترونیک قضایی بر روی صفحه شخصی افراد بارگذاری می شود .
سوالات متداول
1- مراحل گرفتن گواهی سوء پیشینه چیست ؟
فرد متقاضی به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه کرده و پس از تکمیل فرم و ارائه مدارک ، این گواهی از طریق پست ارسال می گردد .
2- مدارک لازم برای درخواست صدور گواهی عدم سوء سابقه چیست ؟
اصل شناسنامه و اصل کارت ملی ،عکس بيومتريک ، نامه از محل كار و يا تکمیل فرم درخواست، همراه داشتن كد پستي 10 رقمي و پرداخت هزینه ها .
3- دعاوی مدنی یا مثلا دعاوی طلاق که قبلا در پیشینه فرد باشد در گواهی درج می گردد؟
خیر صرفا برخی از سوابق کیفری در گواهی عدم سوء پیشینه نوشته می شود .
آیا فرار از خدمت سوء پیشینه دارد؟
خیر، فرار از خدمت جزء جرایمی است که ممکن است مجازات حبس یا جزای نقدی داشته باشد. البته حبس فرار از خدمت کمتر از یک سال و ممکن است بین سه تا یک سال باشد. جزای نقدی هم بر اساس قوانین دادسرای نظامی متفاوت است؛ اما خوشبختانه فرار از خدمت جزء سوء پیشینه های موثر کیفری نیست و جرم مربوط به آن در گواهی عدم سوء پیشینه ذکر نمی شود.
آیا حبس تعلیقی سوء پیشینه محسوب می شود؟
در اینکه حبس تعلیقی سوء پیشینه موثر محسوب می شود یا خیر، ابهام زیادی وجود دارد. بعضی از جرایم که مجازات آن ها حبس تعلیقی است هیچ گونه سوء پیشینه کیفری برای فرد ایجاد نمی کند؛ اما بعضی دیگر از این جرایم برای فرد سوء پیشینه ایجاد می کنند.
البته سوء پیشینه حبس تعلیقی تا مدتی است و معمولا بعد از اتمام دوره حبس تعلیقی اثر سوء پیشینه پاک می شود.
فاقد محکومیت موثر کیفری یعنی چه؟
اگر فردی بعضی از ارتکاب به جرمی در دادگاه حاضر شود و دادگاه به محکومیت وی رای دهد، می توان گفت که این فرد دارای محکومیت موثر کیفری است. در واقع، در این جرایم علاوه بر مجازات اصلی جرم یک مجازات تبعی نیز وجود دارد؛ اما بعضی از جرایم فاقد محکومیت موثر کیفری هستند.
فاقد محکومیت موثر کیفری به این معنا است که افراد می توانند مانند افراد دیگر در جامعه حضور پیدا کنند و به استخدام شرکت ها و اداره های دولتی در بیایند. به طور مثال از جرم هایی که فاقد محکومیت موثر هستند می توان به جرایم رانندگی، فرار از خدمت و … اشاره کرد.
در واقع، جرم هایی فاقد محکومیت موثر کیفری هستند که باعث عدم حضور افراد در جامعه نمی شوند و افراد پس از ارتکاب به آن جرایم بتوانند به جامعه بازگردند.
نتیجه گیری:
همانطور که در این مقاله اشاره شد، بعضی از جرایم جزء جرایم موثر هستند؛ یعنی این جرایم باعث می شوند که شما نتوانید مانند افراد دیگر در جامعه حاضر شوید و از حقوق شهروندی خود استفاده کنید. البته حتی بعضی از این جرایم بعد از مدتی بی اثر می شوند و در گواهی عدم سوء پیشینه درج نمی شوند. به همین خاطر در این مقاله سعی کردیم که به سوال « سوء پیشینه شامل چه جرایمی است ؟ » پاسخ دهیم که نگرانی بعضی از افراد جامعه که دارای سوء پیشینه غیر موثر هستند، برطرف شود.