پیش از پرداختن به موضوع دعوای الزام به اخذ پایان کار بهتر است شرح کاملی از اصطلاح پایان کار داشته باشیم. پایان کار نوعی سند است که بعد از پایان یافتن تمامی عملیات ساختمانی طبق خواسته مالک و یا وکیل او از طرف شهرداری صادر می شود. شهرداری با در نظر گرفتن پرداخت تمام بدهی های ساختمان به شهرداری و یا رفع و عدم خلاف در ساخت بنا این سند را صادر می کند. در واقع پایان کار تائید کننده پایان یافتن کار ساختمان بر اساس قوانین شهرسازی است.
چه زمان دعوای الزام به اخذ پایان کار مطرح می شود؟
در صورتی که ساختمان بنا شده و یا فروخته شده دارای سند پایان کار نباشد شخص مدعی می تواند دعوای الزام به اخذ پایان کار را طرح کند. در حقیقت اخذ پایان کار باید توسط مالک رسمی ملک انجام بگیرد. همچنین اگر ساختمان بر اساس تعهدنامه مشارکت در ساخت بنا شده باشد سازنده با در دست داشتن وکالت نامه کاری که از سوی مالک در اختیار او قرارداده شده است می تواند نسبت به دریافت این سند اقدام کند. البته گاهی اوقات ممکن است شهرداری بنا به دلایلی نامعلوم سند پایان کار را صادر نکند. در چنین حالتی شخص مالک یا وکیل و یا سازنده ملک می توانند دعوای مربوطه را تنظیم و به دستگاه های قضایی ارجاع دهند. به این ترتیب از شهرداری به دلیل عدم صدور گواهی پایان کار شکایت کنند.
طرفین دعوا در دادخواست پایان کار چه کسانی هستند؟
طرفین دعوای الزام به اخذ پایان کار شامل خواهان و خوانده هستند. خوانده همان شخصی است که به طور رسمی و قانونی موظف است نسبت به دریافت گواهی نامه پایان کار اقدام کند. با این حال نسبت به دریافت آن هیچ اقدامی صورت نداده و از انجام این وظیفه مهم سرباز زده است. چنین فردی ممکن است مالک ملک، سازنده ملک و یا حتی فروشنده و یا پیش فروشنده ملک باشد. لازم به ذکر است در صورتی که شخص موظف به اخذ این گواهی نامه فردی به غیر از مالک باشد هم فرد متعهد و هم مالک رسمی ملک باید به عنوان خوانده به دادگاه رجوع کنند. همچنین خواهان شخصی است که متقاضی صدور گواهی نامه پایان کار است. این فرد ممکن است ملک فاقد پایان کار را خریداری کرده باشد و یا بابت ملکی پول پرداخت کرده باشد که اعتبار گواهی آن به پایان رسیده باشد.
نکات اساسی درباره دعوای الزام به اخذ پایان کار
نکات مهمی درباره دعوای الزام به اخذ پایان کار وجود دارند. آنهم این است که اولاً شخص مالک رسمی ملک موظف است سند پایان کار را دریافت کند. بنابراین هر گونه اهمال و کم کاری از طرف او پذیرفتنی نیست و با مجازات قانونی روبه رو می شود. پرداخت خسارت مربوط به تأخیر در اخذ پایان کار از جمله مجازات های قانونی هستند که برای این فرد در نظر گرفته شده اند. دومین نکته مهم در این باره آن است که دریافت گواهی پایان کار پایه و اساس گرفتن صورت مجلس تفکیکی و همچنین الزام به تنظیم سند رسمی است.
علاوه بر آن تا هنگامی که این گواهی صادر نشود امکان اخذ صورت مجلس تفکیکی وجود ندارد. بنابراین می توان هم زمان با طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار دعوای الزام به تنظیم سند رسمی و اخذ صورت مجلس تفکیکی را مطرح کرد. در واقع می توان هر سه این دعاوی را در یک دادخواست مطرح کرد.
نحوه طرح دعوای الزام به اخذ پایان کار چگونه است؟
شخص خواهان یا همان متقاضی دعوای الزام به اخذ پایان کار باید دادخواست خود را تنظیم کند. سپس مدارک و ادله خود مانند قرارداد مشارکت، اوراق هویتی و یا بیع را ضمیمه دادخواست کند. در نهایت نیز دادخواست کامل شده را تسلیم دادگاه کند و منتظر اعلام زمان برگزاری جلسه دادرسی باشد.
هزینه طرح دعوای پایان کار
دعوای الزام به اخذ پایان کار یک دعوای حقوقی است و نیازمند پرداخت هزینه است. هزینه پرداخت شده مربوط به هزینه دادرسی بوده و برای به جریان افتادن پرونده پرداخت آن لازم و ضروری است. بنابراین شخص متقاضی هنگام طرح دعوای مربوطه باید نسبت به پرداخت این هزینه ها اقدام کند. لازم به توضیح است که چنین دعوایی یک دعوای غیر مالی است بنابراین باید بر اساس تعرفه دعاوی غیر مالی هزینه مورد نظر را پرداخت کرد. به طور کلی مبلغ قابل پرداخت بر اساس نرخ تعرفه خدمات قضایی تعیین شده در زمان تنظیم دادخواست محاسبه می شود.
چه کسی مسئول پرداخت هزینه دادخواست اخذ پایان کار است؟
شخص متقاضی دعوای الزام به اخذ پایان کار موظف به پرداخت هزینه های مربوطه است. البته او می تواند هم زمان با ارسال دادخواست به دادگاه ذی‌صلاح، مطالبه گر تمامی هزینه های دادرسی و خسارات قانونی از شخص خوانده باشد. علاوه بر آن در صورتی که شخص متقاضی طرح دادخواست، قدرت پرداخت هزینه را نداشته باشد می تواند تقاضای اعسار از پرداخت هزینه های دادرسی را بنماید.
دادگاه ذی‌صلاح برای رسیدگی به دعوای الزام به اخذ پایان کار
دادگاه ذی‌صلاح برای رسیدگی به دعوای الزام به اخذ پایان کار دادگاه حقوقی محلی است که ملک غیر منقول در حوزه آن قرار دارد. این در حالی است که ممکن است شخص خواهان و یا خوانده در نزدیکی دادگاه و یا شهر مورد نظر نباشند. این مسئله اما هیچ تفاوتی در اصل موضوع ایجاد نمی کند و باید افراد در زمان مورد نظر خود را به دادگاه برسانند.
سخن پایانی
مهلت تعیین شده جهت دریافت گواهی پایان کار از شهرداری دو سال است. بعد از گذشت مهلت تعیین شده و در صورتی که نسبت به دریافت پایان کار اقدام نشود فرد مدعی می تواند دعوای الزام به پایان کار را تنظیم کند. نکته قابل تأمل در خصوص این دادخواست آن است که روند تنظیم دعوای مورد نظر باید توسط وکیل انجام شود. زیرا به دلیل حساسیت و پیچیدگی پروسه رسیدگی به پرونده ذکر شده انجام آن از عهده افراد عادی خارج است.