درحال حاضر با توجه به قوانین موجود کشور ما ایران و مطابق با ماده 1133 قانون مدنی ایران مرد هر موقع بخواهد می تواند زنش را طلاق دهد و نیازی به ارائه دلیل به دادگاه برای چرایی طلاق دادن و جدایی از همسرش ندارد . اما مطابق با مواد ۱۱۱۹، ۱۱۲۹ و ۱۱۳۰ زن نیز می تواند با داشتن دلایل موجه که همان عسر و حرج ، غیبت شوهر به مدت چهار سال ، عدم پرداخت نفقه یا عجز شوهر از پرداخت آن ، انجام شروط دوازدگانه طلاق یا شروط ضمن عقد توسط مرد و دادن حق طلاق بدون قید و شرط توسط مرد به زن از شوهرش طلاق بگیرد .
همچنین زن نیز مانند مرد برای طلاق گرفتن نیاز دارد مراحلی را طی کند که به آن تشریفات خاص طلاق می گویند مثل ثبت نام در سامانه طلاق ، رفتن به جلسات مشاوره قبل از طلاق و تکمیل و پر کردن فرم درخواست طلاق از طرف زن در دفتر خدمات الکترونیک قضایی تا این درخواست از طرف زن از آن جا به دادگاه خانواده برای رسیدگی فرستاده شود .
رسیدگی به درخواست طلاق از جانب زن سه مرحله ای است . رسیدگی بدوی ، تجدیدنظر و دیوان عالی کشور و هر بار اعتراض مرد در هر کدام از این مراحل ممکن است پروسه طلاق از طرف زن را تا زمان رسیدن به نتیجه و صدور گواهی عدم امکان سازش حداقل تا یک سال به تاخیر بی اندازد . در این مقاله ضمن تعریف مراحل درخواست طلاق از طرف زن ، جزئیات این مراحل یک به یک بیان شده است .
برای مطالعه مقاله صفر تا صد طلاق توافقی کلیک کنید.
مقدمه اول در مورد مقررات طلاق به طور کلی
مطابق قانون فعلی کشور و مقررات فقهی، طلاق را در اختیار مرد قرار داده است و شوهر می تواند با شرایط طلاق زوجه که در قانون آمده است- یعنی پرداخت حقوق مالی زوجه و طی مراحل قانونی طلاق– دادخواست طلاق از مرد داده و به رغم مخالفت زوجه او را طلاق بدهد. اما بر عکس آن، زوجه برای گرفتن طلاق بدون رضایت شوهر راهی سخت و دشوار در پیش دارد. در این مطلب به مراحل طلاق به درخواست زن پرداخته می شود.
نکته: طلاق ایرانیان غیر شیعه بر طبق دین و مذهب خود آنها است.
مقدمه دوم در مورد شروع مراحل درخواست طلاق از طرف زن و توصیه وکیل
بی تردید سخت ترین و مهم ترین پرونده خانوادگی در دستگاه قضا، درخواست طلاق از طرف زن و یا به عبارت دیگر مراحل طلاق از سوی زوجه است. می دانیم که بر طبق قانون مدنی و مقررات فقهی، طلاق در اختیار مرد است و زن تنها با داشتن دلیل موجه و اثبات آن می تواند از دادگاه تقاضای طلاق کند مگر این که طلاق توافقی باشد یا زن وکالت در طلاق (حق طلاق) داشته باشد که از بحث ما خارج است.
به عنوان وکیل که سال ها تجربه در دعاوی خانوادگی دارد توصیه اکید می شود که درخواست طلاق از طرف زن را بدون وکیل شروع نکنید چون مراحل طلاق و ارائه دلایل طلاق در این موضوع شرایط خاص خود را دارد و یا لااقل در این خصوص قبل از هر اقدامی با وکیل مجرب طلاق مشورت کنید. شاید لازم باشد قبل از تقدیم دادخواست طلاق به دادگاه خانواده، دادخواست مرتبط دیگری به عنوان مقدمه ثبت شود و تا حصول نتیجه آن، ثبت دادخواست طلاق به تعویق افتد. پرونده طلاق از جانب زن نیاز بسیار به داشتن اطلاعات کافی در خصوص رویه دادگاه های خانواده، تجدید نظر و دیوان عالی کشور دارد، ارائه ادله محکمه پسند بسیار مهم است. اگر در پرونده دیگری نمی خواهید وکیل داشته باشید، وکالت این پرونده را به وکیل متخصص واگذار کنید. تا دچار باخت در پرونده ، اتلاف وقت، انرژی و سرخوردگی نشوید.
برای شروع و ثبت مراحل طلاق زوجه بایستی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی شروع کرد. در ابتدا دادخواست در دفاتر الکترونیک قضایی ثبت می شود و سپس به دادگاه خانواده فرستاده و ارجاع می شود. البت در بعضی شهر های ایران قبل از ارجاع زوجین به شعبه دادگاه خانواده جهت سازش به شورای حل اختلاف ارجاع میشوند و در بعضی دیگر هم مشاوره بهزیستس قبل آن لازم است.
برای مطالعه مقاله قوانین رحم اجاره ای در ایران! کلیک کنید.
مراحل درخواست طلاق از طرف زن
همان طور که شد زن برای جدایی و طلاق مانند مرد نیاز دارد برای جدایی تشریفات قبل از طلاق را طی کند . از جمله مراحلی که زن برای درخواست طلاق به دادگاه خانواده باید طی کند عبارت است از :
اولین قدم زنی که خواهان طلاق و جدایی است ثبت نام در سامانه تصمیم یا همان سامانه طلاق است .
قدم بعدی که زن خواهان طلاق بعد از ثبت نام در سامانه طلاق رفتن به جسات مشاوره قبل از طلاق است .
بعد از رفتن به جلسات مشاوره و گرفتن گواهی عدم انصراف از طلاق زن برای تنظیم و ثبت دادخواست طلاق به یکی از دفاتر خدمات الکترونیک قضایی مراجعه می کند .
از آن جا دادخواست به دادگاه خانواده ارسال می شود و زن باید دلایلی که ضمن دادخواست برای طلاق بیان کرده نزد قاضی دادگاه ثابت کند .
مراحل طلاق از کجا شروع می شود؟
اگر طلاق توافقی نیست و اگر وکالت در طلاق(حق طلاق) از همسر ندارید ناچارید دادخواست طلاق از طرف زوجه تقدیم دادگاه خانواده کنید. زوجه هم می تواند در دادگاه خانواده شهری که هم اکنون ساکن است دادخواست بدهد و هم در دادگاه خانواده محل اقامت شوهر.
خوب است بدانید که طلاق از طرف زن، پرونده ای است که مراحل طلاق و دادگاه ۳ مرحله است(بدوی،تجدیدنظر استان و دیوان عالی کشور)
با این توضیح که طرفین (زن و شوهر) می توانند در صورتی که حکم دادگاه اول (بدوی) به ضرر آن ها باشد نسبت به آن در فرجه ۲۰ روزه تجدید نظر خواهی کنند. بدیهی است که پرونده پس از تبادل لوایح به دادگاه تجدید نظر استان فرستاده می شود و در ادامه پس از صدور رای توسط شعبه دادگاه تجدید نظر –که غالبا بدون حضور زوجین و تشکیل جلسه می باشد- در مهلت ۲۰ روزه هر کدام از طرفین که رای به ضرر او باشد می تواند فرجام خواهی کند. در این صورت پرونده به دیوان عالی کشور ارسال می گردد.
باز هم این همه کار نیست چه بسا که دیوان از رای دادگاه تجدید نظر نقص بگیرد و یا نقض کند و مجددا پرونده به دادگاه تجدید نظر اعاده شود که در این صورت پس از صدور حکم مجدد از سوی شعبه دادگاه تجدید نظر باز هم امکان فرجام خواهی مجدد مهیا است …
این مطالب از این رو گفته شد که پرونده طلاق در صورت مقاوت زوجین، پرونده ای طولانی است و صبر بسیار می طلبد و اصلا ماهیت آن با عجله سازگار نیست مگر این که طلاق غیابی باشد و زوج در دادگاه حضور نیابد و یا اعتراض نکند که زمان کمتری به طول می انجامد.
اولین مرحله برای اقدام به طلاق از طرف زوجه مراجعه به وکیل دادگستری مجرب می باشد یا اینکه زن شخصاً اقدام نماید که با توجه به شرایط خاص و پیچیده بودن این موضوع توصیه می‌شود که طلاق از طریق وکیل دادگستری انجام گردد.
جهت ثبت دادخواست طلاق در ابتدا باید به دفتر خدمات قضایی مراجعه شود، در این مرحله پس از ثبت دادخواست پرونده به دادگاه محل سکونت زن ارجاع می شود. شعبه دادگاه مربوطه پس از ارجاع پرونده با توجه به کثرت یا قلت پرونده ها جهت حضور زوجین روز معینی را به عنوان جلسه دادگاه مشخص و اعلام می کند و در جلسه دادگاه بعد از حضور طرفین و استماع دفاعیات زوجین مبادرت به صدور رای می نماید.
در واقع زوجه جهت اخذ حکم قطعی طلاق باید سه مرحله را طی نماید.
مرحله اول همان جلسه بدوی میباشد.
مرحله دوم در صورت اعتراض جلسه تجدیدنظر و در صورت اعتراض مجدد پرونده به دیوان عالی کشور ارجاع می‌شود.
و در نهایت مرحله سوم در صورت قطعی شدن رای در هر یک از مراحل طلاق زوجه میتواند دفترخانه مراجعه و خود را مطلقه نماید.
برای مطالعه مقاله قوانین وراثت که کسی نمیداند! کلیک کنید.
مدت زمان طلاق از طرف زن
به طور کلی با توجه به پیچیدگی طلاق از طرف زن و اثبات هر یک از شروط دوازده گانه یا عسر و حرج زن و زمان بر بودن دادگاه امری تخصصی می باشد. به طور کلی در حالت عادی اگر زوج در حکم طلاق صادره در مرحله بدوی اعتراض نکند حدوداً ۴ الی ۶ ماه زمان نیاز است تا صیغه طلاق جاری شود و اگر مراحل قانونی تجدید نظر و دیوان عالی به وسیله اعتراض مرد انجام بگیرد تقریباً یک سال باید در نظر گرفته شود تا در صورت وجود شرایط قانونی زن موفق به اجرای صیغه طلاق شود.
۴ راه طلاق و دلایل و شرایط طلاق به درخواست زوجه (زن)
اول:
طلاق توافقی
دوم:
طلاق با حق طلاق(وکالت طلاق)
سوم:
اثبات یکی از شرط های مندرج در سند ازدواج. می توانید سند نکاحیه خود را مطالعه کنید ۱۲ شرط عقدنامه در آن به صورت چاپی گنجانده شده است سپس با وکیل مجرب مشاوره حقوقی کنید تا مشخص گردد کدامیک از آنها مناسب شرایط شما برای درخواست طلاق است. این راه به غیر توافقی و داشتن حق طلاق کامل، بهترین روش است زیرا در صورت اثبات یکی از این دوازده مورد بر طبق شرط چاپی عقدنامه زن وکیل در طلاق از جانب شوهر همراه با قبول بذل خواهد بود.
چهارم:
اثبات عسر و حرج زن هم از دیگر دلایل طلاق به استناد ماده ۱۱۳۰ قانون مدنی است. عسر و حرج یعنی به وجود آمدن وضعیتی که ادامه زندگی را برای زوجه با مشقت همراه ساخته و تحمل آن مشکل باشد.
عمده و مهمترین موضوعاتی که زن به استناد عسر و حرج می تواند طلاق بگیرد به شرح ذیل است:
- اعتیاد مضر شوهر
- نپرداختن نفقه حداقل به مدت ۶ ماه
- مریضی سخت علاج شوهر
- امراض مقاربتی شوهر
- بچه دار نشدن زوج
- ترک زندگی توسط زوج
- ازدواج مجدد بدون رضایت همسر اول
- محکومیت شوهر به زندان بالای ۵ سال یا ارتکاب به جرایمی که بر خلاف شان زوجه است
- سورفتار و سو معاشرت ( ضرب و جرح، توهین،… )
- عدم تهیه مسکن برای مدت غیر متعارف
- اثبات خیانت همسر در دادگاه
- با شرایطی کراهت شدید زوجه همراه با بذل کل مهریه
- بلاتکلیف رها کردن زوجه
- نداشتن رابطه جنسی برای مدت غیر متعارف یا نوع متعارف
- مشکلات زناشویی ناشی از عیوب مرد
- رابطه جنسی غیر متعارف
- با شرایطی دوری طولانی زوجین از همدیگر
مدت زمان طلاق از طرف زوجه
بر طبق قانون طلاق و آیین دادرسی مدنی، طلاق پرونده ای است که با اعتراض هر کدام از زوجین ۳ دادگاه را طی می کند. دادگاه بدوی، دادگاه تجدید نظر استان مربوطه، دیوان عالی کشور. در فرض اینکه پرونده با اعتراض، هر سه دادگاه را پشت سر بگذارد حدود یکسال طول خواهد کشید. مگر اینکه یکی از طرفین اعتراض نکند.
شرایط طلاق به درخواست زوجه باکره
- بر خلاف عقد نکاح زوجه باکره که مستلزم اجازه پدر و یا جد پدری است در طلاق اینگونه نیست. و از شرایط طلاق به درخواست زوجه باکره قانونا رضایت پدر نیست. اگر چه که عرف و شرایط خانوادگی ممکن است داوری دیگری داشته باشد.
- مهریه زوجه باکره در هنگام طلاق نصف می شود.
- اگر باکره ماندن زوجه ، به دلیل عدم شروع زندگی مشترک و عدم تمایل زوج و یا هر دلیل منتسب به زوج باشد یا شرایطی امکان اخذ رای طلاق از دادگاه وجود دارد.
- طلاق یک طرفه به درخواست زوجه باکره ، با توجه به اینکه زندگی مشترک آغاز نشده است خاصه وقتی که زوجه به حق حبس استناد نماید. کمی دشوار است توجه کنیم حتما در این خصوص با وکیل خانواده گروه وکلای پارسای مشاوره نمایید موضوع بسیار تخصصی است . در بعضی پرونده ها مثل طلاق ، در بیشتر موارد لازم است که از راه های دیگری در ابتدا مثل مطالبه نفقه معوقه یا الزام به تهیه مسکن متناسب شان زوجه ، مطالبه مهریه و … اقدام شود
دادخواست طلاق از طرف زن و مهریه
سوال می شود که اگر زن متقاضی طلاق باشد تکلیف مهریه چه خواهد شد؟ این سوال بحث مفصلی دارد اما اجمالا اینکه اگر زوجه بتواند یکی از شروط مندرج در سند ازدواج را ثابت کند وکیل شوهر در طلاق و قبول بذل می شود و اختیار به دست خود اوست که به وکالت از شوهر چه مقدار از مهریه ای را قبول بذل و تعیین کند و اگر بتواند از طریق عسر و حرج دادگاه را مجاب کند که زوج را اجبار به طلاق کند میزان مهریه ای که بذل خواهد شد بسته به نظر قاضی و خود زوجه دارد
طلاق به تقاضای زوجه و حضانت فرزندان
قانون طلاق مقررات مربوط به قانون مدنی و قانون حمایت خانواده است. برطبق ماده ۲۹ قانون حمایت از خانواده در پرونده طلاق ، اگر قبلا تکلیف حضانت فرزندان مشخص نشده باشد می بایستی در ضمن حکم طلاق نسبت به آن اظهار نظر قضایی شود. حسب قانون ، حضانت(نگهداری) فرزندان تا پایان ۷ سالگی با مادر است و بعد از آن با پدر است. ۹ سال برای دختران و ۱۵ سال برای پسران است. بعد از سنین مذکور حضانت دیگر از نظر قانون موضوعیت ندارد. و انتخاب با فرزندان است. اما در اعطای حضانت قاضی بایستی مصلحت فرزندان را رعایت کند به این معنی که مهم نیست بچه چند سال دارد و حضانت او بر طبق قانون با کیست، مهم آن است که قاضی تشخیص بدهد برای کودک بهتر است که نزد کدام یک از والدین باشد.
مهریه در طلاق از طرف زن
با توجه به اینکه مهریه حق مالی است و مشروط نمی باشد و به محض وقوع عقد زن مالک مهر می شود فرقی نمی کند که درخواست طلاق از طرف کدام یک از زوجین باشد و زوج موظف است در هر حال مهریه را پرداخت نماید و حتی خیانت زن میتواند باعث شود مهریه زائل گردد.
تکلیف حضانت فرزندان در طلاق از طرف زن چیست؟
نظر به اینکه حضانت فرزند حق و تکلیف والدین می باشد و قانون تعیین تکلیف شده است که بر طبق قانون حمایت خانواده فرزند پسر و دختر تا سن ۷ سالگی با مادر و بعد از آن دختر از ۷ تا ۹ سالگی و پسر از ۷ تا ۱۵ سالگی با پدر میباشد فلذا درخواست طلاق از طرف زن تاثیری در حضانت فرزندان ندارد.
اما نکته مهم اینکه اگر قاضی مصلحت طفل را در این بداند که به طور کلی حضانت با مادر یا پدر باشد رعایت سن ملاک نخواهد بود و در شرایطی مثل ازدواج مادر یا اعتیاد پدر یا خشونت غیرمتعارف که مکرر باشد به طور کلی باعث سلب حضانت خواهد گردید.
مزایای وکیل در طلاق از طرف زن
- عدم نیاز به حضور زن در مراجعه به داوری
- اجرای صیغه طلاق بدون حضور زن و از طریق وکیل وی
- نحوه دریافت حقوق و مزایا که توسط وکیل معین می شود که در این صورت نیازی به حضور زن در دادگاه وجود نیست.
مدارک لازم برای طلاق از طرف زن
- اصل سند ازدواج
- اصل شناسنامه
- اصل کارت ملی
طلاق غیابی از طرف زن
طبق قانون در صورتی که زوجه به طور متوالی بدون عذر موجه شش سال غیبت داشته باشد زوجه میتواند درخواست ثبت طلاق و اثبات غیبت بدون عذر موجه همسر خود را در دادگاه ثابت و موفق به اخذ رأی غیابی شود. برخلاف تصور عمومی با اخذ طلاق غیابی هیچ یک از حقوق زن از جمله مهریه و اجرت المثل زن از بین نمی‌رود و دادگاه موظف به تعیین تکلیف راجع به حقوق مالی زن در رای طلاق می باشد. البته زوج میتواند بعد از آگاهی از رأی صادره در قالب واخواهی به حکم غیابی اعتراض کند که این امر میتواند تا قطعی شدن مجدد رأی یک سال زمان ببرد.
برای مطالعه مقاله هدایای نامزدی بعد از طلاق به چه کسی تعلق می گیرد؟ کلیک کنید.
سوالات متداول
1- ✔️ زن برای طلاق گرفتن چه باید بکند ؟
باید در سامانه طلاق ثبت نام کند به مشاوره قبل از طلاق برود و سپس دادخواست طلاق را در دفاتر خدمات الکترونیک قضایی ثبت کند که در متن مقاله کاملا توضیح داده شده است .
2- ✔️ آیا انجام تشریفات خاص طلاق که مرد ملزم به رعایت کردن آن برای جدایی هست برای زن هم الزامی است ؟
✔️ بله زن نیز مانند مرد ملزم به رعایت تمام مراحل و تشریفات خاص طلاق قبل از ارائه درخواست طلاق است که در متن مقاله آورده شده است .
3- ✔️ اگر زن مراحل و تشریفات خاص طلاق را انجام ندهد درخواست او رد می شود ؟
✔️ اگر زن قبل رعایت تشریفات طلاق درخواست طلاق بدهد درخواست او رد نمی شود بلکه از طرف دفاتر خدمات الکترونیک قضایی به مشاوره قبل از طلاق فرستاده می شود تا بعد از انجام مشاوره دادخواست او ثبت شود .