در قانون جمهوری اسلامی ایران، کسی که مسئول اداره امور مالی و غیر مالی اشخاص محجور اعم از صغیر، مجنون و غیر رشید است، به عنوان “قیم” شناخته می‌شود. این شخص مسئولیت نظارت و مدیریت امور مالی و غیر مالی این اشخاص را بر عهده دارد و بر اساس قوانین اسلامی و مقررات مربوطه عمل می‌کند.
موارد عزل قیم
قوانین مرتبط با عزل قیم در قانون جمهوری اسلامی ایران به تفصیل در کتاب پنجم قانون مدنی ایران تعیین شده است. موارد عزل قیم عبارتند از:
- عدم توانایی یا عدم صلاحیت قیم به ادامه وظایف و مسئولیت‌های خود در امور مالی و غیر مالی اشخاص محجور اعم از صغیر، مجنون و غیر رشید پرداختن.
- قرار گرفتن قیم در وضعیتی که قابلیت ادامه وظایف خود را نداشته باشد، به علت مرگ، ترک شرایط یا سایر دلایلی.
- عدم توجه و وفاداری به اصول اسلامی و مقررات مربوطه در انجام وظایف قیمی.
- اعلام شدن قیم به عنوان غیر صالح از طرف مراجع قضائی یا مراجع مذهبی معتبر.
- عدم توانایی یا عدم صلاحیت قیم به ادامه وظایف خود به دلیل بیماری یا مشکلات جسمی و ذهنی.
- عدم اجرای وظایف قیم به صورت صحیح و منصفانه در امور مالی و غیر مالی اشخاص محجور.
- تخلفات و فساد در اداره امور مالی و غیر مالی اشخاص محجور.
- ترک وظایف قیم بدون مجوز مراجع مربوطه.
برای کسب اطلاعات در مورد تغییر نام و نام خاوادگی در قانون جمهوری اسلامی ایران کلیک کنید
مدارک مورد نیاز عزل قیم
در قانون جمهوری اسلامی ایران، مدارک مورنیاز برای عزل قیم ممکن است بسته به شرایط مختلف و موارد خاص متغیر باشد. عموماً عملیات عزل قیم توسط مراجع قضائی و مراجع مذهبی انجام می‌شود. در ادامه به برخی از مواردی که ممکن است به عنوان مدارک مورنیاز برای عزل قیم در نظر گرفته شوند، اشاره می‌شود:
- تصمیم‌نامه مراجع مذهبی: این مدرک ممکن است از سوی مراجع مذهبی معتبر صادر شود و شامل دلایل و مواردی باشد که عزل قیم لازم می‌دانند.
- گزارش‌ها و شکایات: اگر اشخاص یا ارگان‌های مالی و غیر مالی مشکلاتی در اجرای وظایف قیم را تجربه کنند، گزارش‌ها و شکایات می‌توانند به عنوان مدارک مورنیاز مورد استفاده قرار گیرند.
- گزارش‌های حسابرسی: گزارش‌های حسابرسی امور مالی قیم و اشخاص محجور نیز ممکن است به عنوان مدرک مورنیاز مورد استفاده قرار گیرند. این گزارش‌ها می‌توانند فسادها یا تخلفات مالی را نشان دهند.
- شواهد و اثبات‌ها: شواهد متعددی ممکن است برای نشان دادن عدم توانایی یا تخلفات قیم به عنوان مدارک مورنیاز استفاده شوند. این شواهد می‌توانند شامل اسناد رسمی، اظهارنامه‌ها، گفتگوها، و مدارک مشابه باشند.
- آراء و اندیشه‌های مراجع قضائی: آراء و اندیشه‌های مراجع قضائی و قوه قضائیه نیز در عملیات عزل قیم اهمیت دارد و ممکن است به عنوان مدارک مورنیاز استفاده شوند.
مراحل رسیدگی به دادخواست عزل قیم
در قانون جمهوری اسلامی ایران، مراحل رسیدگی به دادخواست عزل قیم به صورت کلی بر اساس مقررات حقوقی و فرآیندهای قانونی تعیین می‌شوند. در ادامه به مراحل عمومی رسیدگی به دادخواست عزل قیم اشاره می‌کنم:
- تهیه دادخواست: ابتدا، شخص یا ارگانی که تصمیم به عزل قیم دارد، باید توسط وکیل خود یک دادخواست تهیه کند. این دادخواست باید شامل توضیحات دقیق در مورد دلایل عزل قیم، شواهد و اثبات‌ها، و مدارک مورد نیاز باشد.
- ثبت دادخواست: دادخواست توسط دادگاه مربوطه ثبت می‌شود. در این مرحله، شخص یا ارگان که دادخواست را تقدیم می‌کند، باید هزینه‌های مرتبط با ثبت دادخواست را پرداخت کند.
- ارائه اسناد و شواهد: طرف دیگر (قیم) حق دارد به عنوان پاسخ به دادخواست، اسناد، شواهد، و توضیحات خود را ارائه کند.
- جلسات دادگاه: دادگاه ممکن است جلساتی برگزار کند تا شواهد و ادله هر دو طرف مورد بررسی قرار گیرد و دعوا را بررسی کند. این جلسات ممکن است به صورت متعدد باشند و در طول آنها شواهد و اظهارنامه‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرند.
- تصمیم دادگاه: بعد از بررسی دقیق دادخواست و ارائه شواهد و ادله، دادگاه تصمیم خود را اعلام می‌کند. اگر دادگاه به انعقاد عزل قیم تصمیم دهد، مراحل عزل قیم آغاز می‌شود.
- عزل قیم: اگر دادگاه به عزل قیم تصمیم دهد، مراحل عزل قیم طبق قوانین و مقررات مربوطه آغاز می‌شود. این ممکن است شامل انتصاب قیم جدید و انجام امور مربوط به انتقال مسئولیت‌ها و مالی باشد.